ناطور دشت نام رمان پرطرفدار و مشهور یک نویسنده آمریکایی به نام «جروم دیوید سالینجر» است. این کتاب با نام اصلی (The Catcher in the Rye) منتشر شد که در سال های ابتدایی (۱۹۴۵- ۱۹۴۶) به صورت سلسله وار و دنباله دار بود. کتاب مذکور در واقع برای بزرگسالان به نگارش درآمده ولی به سبب شخصیت اصلی ۱۷ ساله آن طرفداران نوجوان زیادی پیدا کرده است. قهرمان اصلی ناتور دشت یک پسر رک، مهربان و عصبانی با درون مایه طغیانگر است که مورد توجه اغلب خوانندگان قرار می گیرد.
داستان کتاب ناطور دشت از زبان یک نوجوان به نام «هولدن کالفیلد» در مرکز توانبخشی است که ماجرای زندگی خود را برای روانکاو تعریف می کند. هولدن در این داستان درباره سه روز خود هنگام کریسمس پارسال توضیح می دهد.
آشنایی با زندگی جروم دیوید سالینجر
جروم دیوید سالینجر نام یک نویسنده آمریکایی متولد ۱۹۱۹ میلادی در نیویورک است. نوجوانی و جوانی جروم همراه با موفقیت نبود. در نوجوانی و پس از اتمام تحصیلات ابتدایی به دانشکده نظامی پنسیلوانیا رفت ولی عنوان بدترین دانشجوی تاریخ این دانشکده را کسب کرد. یک سال بعد یعنی در سن ۱۹ سالگی نیز در دانشگاه دیگری پذیرفته شد ولی مجددا تحصیل خود را نیمه کاره رها کرد. در سنین جوانی به «اونا اونیل» علاقمند شد و برای او نامه های متعددی نگاشت؛ ولی اونا پیشنهاد او را نپذیرفت و با چارلی چاپلین ازدواج کرد.
نویسنده رمان ناطور دشت موفق شد در سال ۱۹۴۰ میلادی اولین داستان خود را در مجله «استوری» به چاپ رساند. در طی همین سال ها در جنگ جهانی دوم شرکت کرده و در برخی از مراحل آن شجاعانه جنگید. کتاب ناتور دشت که در سال ۱۹۵۱ میلادی منتشر شد در هنگام حضور جروم سالینجر در جنگ نگاشته شده است. سالینجر طی سال های ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۷ میلادی دو بار ازدواج کرد که هر دو به طلاق منجر شد. او پس از شکست در زندگی زناشویی و طلاق برای بار دوم تا پایان زندگی خود داستانی منتشر نکرد و گوشه نشینی را برگزید.
جروم با وجود اینکه کتاب دیگری منتشر نکرد؛ اما به نوشتن داستان های کوتاه خود ادامه داد. سرانجام سالینجر در سال ۲۰۱۰ میلادی به مرگ طبیعی درگذشت. او در هنگام مرگ ۹۱ سال داشت.
مختصری درباره داستان کتاب ناطور دشت
داستان کتاب ناطور دشت مربوط به زندگی نوجوان ۱۷ ساله ای به نام هولدن کالفیلد است. هولدن پس از چند بار اخراج از مدرسه در یک مرکز توانبخشی نگهداری می شود. این نوجوان در ابتدای امر اخراج خود را از پدر و مادرش پنهان می کند تا در طی این مدت و تا قبل از رسیدن نامه اخراج به والدینش زندگی آزادانه ای داشته باشد. هولدن پس از اخراج به فرار از خانه نیز فکر کرده بود و مدتی آن را عملی کرد. این پسر نوجوان پس از دعوا با هم خوابگاهی خود به خارج از خوابگاه می رود و با جامعه به گونه ای متفاوت آشنا می شود.
ماجرای اصلی ناطور دشت بعد از خروج هولدن از خوابگاه و ورود او به جامعه آغاز می شود. در واقع می توان گفت که این ورود به جامعه سمبل انتقال دوران کودکی به بزرگسالی و پایان زمان بچگی و آغاز افکار و احساسات انسان بالغ است. هولدن در جامعه به تصور خود با بزرگسالانی دروغین و قلابی آشنا می شود. او در دنیای بزرگسالان از همه چیز و همه کس ناراحت و شاکی است و فقط تمایل به ارتباط با کودکان و بچه های کوچک دارد. یکی از کودکان مورد علاقه هولدن «فیبی» خواهر کوچکتر او است که نقش مهمی در روند داستان ایفا می کند.
هولدن کالفیلد از بزرگسالان و افکار و احساسات آنها ناخشنود است و تمایل به دور بودن از آنها را دارد. او می خواهد بر خلاف علاقمندی آدم بزرگ ها ناطور دشت یا نگهبان دشت باشد. از نظر هولدن معلم، وکیل، دانشمند شدن شغل خوبی محسوب نمی شود و نگهبانی کودکان در دشت برای او امتیاز است. مشاغلی که از نظر آدم بزرگ ها آینده دار و مناسب است در بین تمایلات او جایگاهی ندارند.
درباره ویژگی های کتاب مشهور جروم دیوید سالینجر
ناطور دشت کتابی ماندگار و برجسته اثر جروم سالینجر است. زبان این کتاب محاوره ای، روان و خودمانی بوده و شخصیت هولدن قهرمان اصلی داستان برای اغلب خوانندگان جذاب و دلنشین است. بی پرده حرف زدن و بازگو کردن پنهانی ترین نقاط زندگی جزو جذابیت های شخصیت هولدن است. یکی دیگر از ویژگی های جالب داستان کتاب مربوط به مقابله این نوجوان سرکش با روانکاو است. تعریف کردن ماجرای زندگی هولدن برای روانکاو موجب زیبایی بیشتر این رمان شده است.
جملات ناتور دشت به گونه ای است که بیشتر خوانندگان با شخصیت اصلی داستان احساس هم ذات پنداری می کنند. در واقع اصلی ترین جذابیت داستان مربوط به همین هم ذات پنداری خواننده است؛ به طوری که اکثر طرفداران این کتاب در دوره ای از زندگی خود شبیه هولدن فکر یا حتی رفتار می کردند. رفتار و سخن این نوجوان در برخی موارد پنهانی ترین جنبه های زندگی افراد را برای آنها آشکار می کند و همین خصوصیت، زیبایی فراوانی برای خواننده دارد.
روند داستان ناطور دشت به گونه ای است که عصیانگری هولدن موجب مخفی ماندن معصومیت او نمی شود به طوری که مهربانی و بی گناهی او نیز جزو ویژگی های جالب داستان برای خواننده است. برخی از صاحب نظران معتقدند که شخصیت هولدن شباهت بسیاری به «فردینان باردامو» در «کتاب سفر به انتهای شب» و «هنری چیناسکی» در کتاب های نویسنده مشهور «چارلز بوکوفسکی» دارد. با توجه به توضیحات ارائه شده می توان گفت که کتاب مذکور از نظر برخی از خوانندگان جزو ده رمان برتر جهان به شمار می رود.
در مقاله ای ۱۰ رمان برتر جهان را معرفی کردیم که پیشنهاد می کنیم این مطلب را از دست ندهید و از اینجا مطالعه کنید.
برخی از نقدهای ناتور دشت
ناطور دشت به دلیل طرفداران زیاد و ادبیات جذاب و خوب، توجه منتقدان بسیاری را به سوی خود جلب کرده است. برخی از منتقدین کتاب مذکور سیر بلوغ نوجوان به بزرگسالی توسط نویسنده را به شکل غیر معمول و نامتعارفی خوانده اند. هولدن در همان دوران نوجوانی خود مشکلات و دردسرهای فراوانی دارد و برای نجات خود از این منجلاب تلاش می کند. در واقع می توان گفت که کالفیلد یک نوجوان با خصوصیات منحصر به فرد است و به عنوان یک فرد عادی محسوب نمی شود.
ویژگی های خاص هولدن او را به سمت نیازهای خاص کشانده است. شخصیت اصلی داستان نسبت به جامعه و دنیای اطراف خود درک درستی ندارد و اطلاعات نادرست او در اکثر موارد موجب پشیمانی اش می شود. شخصیت های اصلی در اغلب کتاب ها همانند شخصیت سرکش هولدن نیست و این یکی دیگر از انتقادات وارده به رمان مورد نظر است. به همین جهت بسیاری از خوانندگان این کتاب را غیر حرفه ای و بدون دلیل خشن می دانند.
اما به طور کلی می توان گفت که خوانندگان و منتقدان، رمان ناتور دشت را به عنوان نقدی نیشدار و گزنده بر وضعیت نابسامان جوامع غربی پذیرفته اند.
بیشتر بخوانیم: معرفی رمان آناکارنینا
درباره تأثیرات ناتور دشت بر خوانندگان
هولدن کالفیلد یک شخصیت با تأثیرگذاری بالا بر خوانندگان کتاب ناتور دشت است. این شخصیت عصیانگر و دوست داشتنی برای برخی از افراد تأثیر خوب و بعضی دیگر تأثیر مخرب داشته است. به عنوان مثال تأثیرپذیری هولناک «مارک دیوید چاپمن» پس از خواندن رمان مذکور است. مارک قاتل «جان لنون» اسطوره موسیقی راک است. چاپمن با قتل جان لنون احساس هم ذات پنداری با هولدن کرده و به تصور خود کسب شهرت نموده است.
گفته می شود که اقدام به ترور رئیس جمهور وقت آمریکا (رونالد ریگان) نیز نتیجه تأثیرات این کتاب بر فرد خاطی بوده است. تأثیرگذاری رمان ناتور دشت تا قرن بیست و یکم نیز بسیار بوده؛ به طوری که در برنامه درسی بسیاری از دبیرستان های آمریکا گنجانده شده است. جالب توجه است انتشار این رمان بارها به دلیل زبان تلخ و مطالب جنسی اش ممنوع شده است.
چگونگی انتخاب نام هولدن کالفیلد
سلینجر گفته است که نام هولدن کالفیلد را از ترکیب نام های دو بازیگر انتخاب کرده است. این دو بازیگر به نام های «ویلیام هولدن» و «جوآن کالفیلد» در فیلم سینمایی «روث عزیز» با یکدیگر هم بازی شدند.
مترجمین ناطور دشت
ناتور دشت به دلیل طرفداران فراوانی که در کشورهای مختلف دارد به زبان های گوناگونی (بیش از ۳۵ زبان) ترجمه شده است. در ایران نیز این کتاب چندین بار توسط افراد مختلف ترجمه و به بازار عرضه شده است. اولین ترجمه فارسی این رمان مربوط می شود به سال ۱۳۴۰ هجری شمسی که توسط احمد کریمی صورت گرفت. پس از ترجمه احمد کریمی تا به امروز افراد مختلفی کتاب مذکور را ترجمه کرده اند. سایر مترجمین ناطور دشت عبارتند از: متین کریمی، رضا ستوده، سعید دوج، مریم صالحی و مهدی آذری.
سخن پایانی
کتاب ناطور دشت یکی از رمان های برجسته و مشهور است. قهرمان اصلی داستان یک پسر سرکش و مهربان بوده که احساسات و افکار او شبیه بسیاری از نوجوانان جهان است. رمان جذاب سالینجر تأثیرگذاری بسیاری داشته و در آمریکا به عنوان برنامه درسی در بسیاری از دبیرستان ها تدریس می شود. ناتور دشت تأثیرات مخربی نیز روی برخی از افراد جامعه گذارده است مانند تأثیر روی مارک چپمن برای قتل جان لنون.
منتقدین نظرات مثبت و منفی متعددی نسبت به رمان مشهور جروم سالینجر داشته اند ولی به طور کلی آن را به عنوان یک نقد گزنده بر جوامع آشفته غربی دانسته اند.
