راه های کنترل خشم می تواند شما را از لحظات تلخ و وحشتناک عصبانیت دور کند. خشم یک احساس طبیعی در بین ما آدم ها است. این احساس در مواقع خطر می تواند ما را نجات دهد. زمانی که توانایی کنترل این احساس را از دست بدهیم اثرات مثبت آن از بین رفته و تنها جنبه های منفی آن زندگی و روابط ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. والدینی که بیش از اندازه خشمگین هستند، سلامت روان فرزند خود را به خطر می اندازند. در سایر روابط اجتماعی نیز این مورد می تواند از شما یک انسان پرخاشگر و ناهنجار بسازد. در این مطلب به بررسی راه های کنترل خشم می پردازیم.
ماهیت خشم چیست؟
زمانی که اتفاقاتی خارج از انتظار و سازگاری ما رخ می دهد احساس خشم بیشتر از هر احساس دیگری به چشم می خورد. این احساس غریزی و طبیعی برای بقای نسل بشر به وجود آمده است اما در عصر تمدن کنونی توانایی کنترل این احساس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. خشم می تواند به دلیل عوامل بیرونی و یا درونی به وجود آید. به طور مثال مادری که به دلیل ریخت و پاش فرزند خود دچار خشم می شود، یک عامل بیرونی باعث خشمگین شدن او شده است. در مواردی هم اشتباهات خودمان در گذشته موجب ایجاد این احساس می گردد.
بیشتر شدن ضربان قلب، افزایش تعداد تنفس و فشار خون از علائم فیزیکی خشم می باشند. سیستم هشدار در بدن روشن می شود و قلب خون بیشتری را پمپاژ می نماید. در صورتی که افراد در طول روز زمان طولانی این علائم را تجربه نمایند، ممکن است در طولانی مدت دچار انواع بیماری های قلبی و عروقی شوند. این سوال را از خودتان بپرسید که آیا شما هم احساس خشم را چندین بار در روز تجربه می کنید؟ آیا آدم خشمگینی هستید؟ جواب دادن به این سوالات و داشتن صداقت کافی درباره ی این موضوع می تواند در پیدا کردن راه رهایی و کنترل خشم بسیار مهم و کارساز باشد.
بیشتر بخوانیم: آشنایی با حوزه فعالیت روانشناس بالینی
چرا شما زودتر از بقیه عصبانی می شوید؟
اگر این مشکل را دارید که سریع عصبانی می شوید و راه های کنترل خشم را نمی شناسید حتما این قسمت را با دقت بخوانید. به طور کلی روانشناسان دو مورد اساسی را درباره ی میزان خشمگین بودن افراد شناسایی کرده اند. اولی ژنتیک و دومی نوع محیط خانواده و مدرسه. برخی از بچه ها به طور ژنتیکی افراد عصبانی تری هستند. ممکن است پدر و مادرها به این میزان دارای احساس خشم نباشند اما ژنتیک عامل مهمی در شکل گیری خلق و خوی ما دارد. دومین مورد مهم که ارتباط زیادی با احساس خشم دارد، محیط خانواده و زندگی افراد می باشد.
در خانواده هایی که مهارت کنترل احساسات ضعیف است، بچه های خشمگینی تربیت می شوند. حالا سوال اینجاست که چه راهکاری می توان برای مقابله با این خشم انجام داد؟ دانشمندان با بررسی و مطالعه در روان انسان ها راه های کنترل خشم موثری را پیدا کرده اند. توجه داشته باشید که شناخت و تمرین این تکنیک ها می تواند تاثیر بسیار زیادی در کنترل عصبانیت و بهبود وضع روابط داشته باشد. تخلیه خشم به صورت پرخاشگرانه هیچ نکته ی مثبتی ندارد. شما باید راهکار های بروز دادن خشم به شکل صحیح را بیاموزید.
راه های کنترل خشم از نظر روانشناسان
۱٫ آرام کردن ذهن و جسم
با استفاده از چند تکنیک می توانید ذهن و جسم خودتان را آرام کنید.
عمیق تر نفس بکشید. یکی از راه های کنترل خشم استفاده از تنفس عمیق است. ریه های خود را پر از اکسیژن نموده و چند لحظه آن را در سینه ی خود حبس کنید. در کنار این تنفس عمیق عبارت های تاکیدی مثبت را تکرار نمایید. عبارت آرام باش، یکی از بهترین عبارات تاکیدی مثبت است که می توانید با خود تکرار نمایید. بعد از مرحله یک تصویر مورد علاقه را در ذهن خود مجسم کنید. تصویر طبیعت یا فردی که او را به شدت دوست دارید. منقبض کردن آرام عضلات نیز در این هنگام می تواند معجزه کند. برای نتیجه گیری بهتر توصیه می شود این تکنیک را نه تنها در مواقع عصبانیت بلکه در طول روز تکرار نمایید.
۲٫ نگرش مطلق را از بین ببرید
یکی از اصلی ترین دلایل خشم و عصبانیت جنون آمیز داشتن دید مطلق است. استفاده از عبارت های هرگز و همیشه توسط افراد عصبانی بیشتر به چشم می خورد. به طور مثال در زمانی که یک اتفاق ناخوشایند که موجب خشم شما می شود را مشاهده می کنید، با خود بگویید که این تنها بخش کوچکی از زندگی من است. این اتفاق تنها چند دقیقه از زمان امروزم را می گیرد و نه کل زندگی مرا. این نوع نگاه باعث می شود تا شما ناامیدی خودتان را تبدیل به یک خشم بزرگ نکنید. همه چیز در این دنیا نسبی است و شما نمی توانید همه چیز را کنترل کنید. این نوع تغییر دید را بازسازی شناختی نیز می نامند. جمله ی تو همیشه کارهای مرا خراب می کنی، خشم زیادی به همراه دارد. بهتر است این جمله را به تو این بار کارهای مرا خراب کردی، تغییر دهید.
بیشتر بخوانیم: راه های کاهش استرس و اضطراب
فواید کنترل خشم
۱٫ ابتلا نشدن به بیماری های قلبی
یکی از بزرگ ترین عوارض نشناختن راه های کنترل خشم و نداشتن تسلط کافی بر روی احساسات، بروز بیماری های قلبی و فشار خون است. زمانی که می توانید سیستم هشدار بدن خود را خاموش کرده و از بالا رفتن فشار خون جلوگیری نمایید، سلامتی جسم شما بیشتر از قبل خواهد بود.
۲٫ بهبود روابط در خانواده و اجتماع
بهبود در روابط اجتماعی از دیگر فواید شناخت راه های کنترل خشم است. رابطه ی شما با همسر و فرزندتان نیز بهتر از قبل خواهد شد. اگر در طول روز به خاطر مسائل کوچک خشمگین می شوید، خانواده و دوستان تصویری عصبانی از شما در ذهن خود خواهند ساخت. پس برای پیشرفت در کار و روابط عاطفی حتما باید خشم خودتان را کنترل کنید.
۳٫ دور شدن از اتفاقات ناگوار
جلوگیری از به وجود آمدن اتفاقات ناگوار از دیگر فواید کنترل خشم است. زمانی که شما راه های کنترل خشم را می شناسید و به راحتی بر احساسات خود مسلط هستید، نه به کسی فحش می دهید و نه ظرفی می شکنید. بیشتر قتل ها در لحظه ای اتفاق می افتد که افراد توانایی کنترل عصبانیت خود را ندارند. در به وجود آمدن برخی از تصادفات نیز رد پای خشم ناگهانی دیده می شود.
۴٫ تاثیرگذاری بیشتر در جامعه
میزان پذیرفته شدن در جامعه با شناخت راه های کنترل خشم بیشتر از گذشته خواهد شد. اجتماع فردی را به عنوان یک شهروند منطقی می پذیرد که کنترل کافی بر احساسات خود را داشته باشد. اگر مدام عصبانی می شوید، نباید انتظار جدی گرفته شدن توسط دیگران را داشته باشید.
راه های کنترل خشم در لحظه
دور شدن از موقعیت
بهترین کار برای دور شدن از یک مشاجره خانوادگی، دور شدن از محیط است. وقتی با همسر خودتان بحث می کنید و توانایی کنترل خشم را ندارید، از خانه بیرون بروید. در صورتی که امکان بیرون رفتن برایتان وجود ندارد به اتاقی دیگر بروید و سعی کنید گفتگو را متوقف کنید.
بنویسید، نوشتن معجزه می کند
نوشتن یکی از بهترین راه های کنترل خشم است. نوشتن اتفاقات روزمره را تبدیل به یک عادت کنید. زمانی که موضوعات و اتفاقات هر روز را می نویسید، خشم شما کمتر از قبل می شود. دفتر مخصوصی برای این کار در نظر بگیرید و هر روز صبح احساسات خود را در آن بنویسید.
پیاده روی کنید
پیاده روی یا انجام هر ورزش دیگری که دوست دارید می تواند مثل یک داروی شفابخش عمل کند. تحرک و فعالیت بدنی تاثیر مهمی را در کنترل عصبانیت دارد. یک جفت کفش ورزشی مناسب برای خود تهیه نموده و در مواقع خشم پیاده روی کنید.
سرگرم کار دیگری شوید
غرق شدن در کاری که دوست دارید از موثر ترین راه های کنترل خشم به حساب می آید. نقاشی کشیدن، آشپزی یا آب دادن به گل های باغچه از جمله اقدامات موثر برای کنترل خشم می باشند.
سخن پایانی
همه ی ما باید راه های کنترل خشم را بیاموزیم. مهم نیست احساس خشم وابسته به عوامل ژنتیکی یا محیطی است. ما به عنوان یک انسان متمدن و عاقل باید توانایی کنترل احساسات منفی خود را داشته باشیم. افرادی که توانایی کنترل عصبانیت خود را ندارند، پذیرش کمتری را از جامعه و خانواده دریافت می نمایند. هیچ کس افکار و عقاید یک فرد خشمگین را جدی نمی گیرد.
یادگیری تکنیک های عملی راه های کنترل خشم می تواند راهکار بزرگی برای کاهش خشم باشد. پرخاشگری نه تنها به دیگران بلکه به سلامتی جسمی و روانی خودتان نیز آسیب های فراوانی را وارد می کند. ابتلا به انواع بیماری های جسمی و روحی در افراد خشمگین بیشتر دیده می شود. توصیه می شود هر کدام از تکنیک ها را به دقت مطالعه نموده و در زندگی روزمره از آن ها استفاده نمایید. ممکن است بارها در این راه شکست بخورید اما مهم نیست. مهم تمرین و داشتن استمرار در این راه است. اگر هر روز تمرین تنفس عمیق را تکرار می کنید بعد از گذشت یک ماه شاهد تغییرات اساسی در کنترل احساس خشم خواهید شد. پس ناامید نشوید و به کار خودتان ادامه دهید.
