بیماری کبد چرب یکی از بیماری های شایع جسمی است. در این بیماری، در کبد چربی های اضافه ذخیره می شوند. اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، هیچ علامت مشخصی ندارند. به همین خاطر، به بیماری کبد چرب یک بیماری خاموش می گویند. کبد چرب از جمله بیماری هایی است که در گریدهای مختلفی وجود دارد. انواع گرید کبد چرب نشان می دهد که کبد در چه وضعیتی است و برای درمان کبد چرب باید از چه روش های درمانی استفاده کرد.
بسیاری از افرادی که دارای کبد چرب هستند، در مورد انواع گرید کبد چرب اطلاعات کافی ندارند. در ادامه این مقاله قصد داریم در مورد انواع این گریدها و جزئیات بیماری کبد چرب صحبت کنیم.
بیماری کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب یکی از بیماری های رایج کبدی است که می تواند به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد به وجود بیاید. به طور کلی، هر کبد سالم دارای مقداری چربی است. اما زمانی که چربی موجود در کبد به اندازه ۵ تا ۱۰ درصد از کل وزن کبد شما باشد، در آن زمان می گوییم که بیماری کبد چرب به وجود آمده است.
آیا کبد چرب مضر است؟
در بسیاری از موارد، بیماری کبد چرب هیچ مشکل جدی را برای افراد به وجود نمی آورد و حتی عملکرد طبیعی کبد نیز مختلف نخواهد شد. اما در صورتی که در مورد انواع گرید کبد چرب اطلاعات کسب کرده باشید، باید بدانید که کم کم کبد چرب پیشرفت می کند و می تواند طی سه مرحله مختلف پیشرفت کند.
• در مرحله اول کبد شما ملتهب می شود که این التهاب به بافت کبد آسیب بیشتری وارد می کند. این مرحله استئاتوهپاتیت نامیده می شود.
• در مرحله دوم بافت اسکار در جایی تشکیل می شود که کبد شما آسیب دیده است. این فرآیند فیبروز نامیده می شود.
• در مرحله سوم بافت اسکار گسترده جایگزین بافت سالم می شود. در این مرحله، سیروز کبدی دارید.
انواع بیماری کبد چرب چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم در مورد انواع گرید کبد چرب صحبت کنیم، باید ابتدا در مورد انواع بیماری کبد چرب صحبت نماییم. بیماری کبد چرب از جمله بیماری هایی است که به دو دسته مختلفی الکلی و غیر الکلی تقسیم بندی می شود که در ادامه بیشتر در مورد انواع بیماری کبد چرب توضیح می دهیم.
بیماری کبد چرب الکلی
بیماری کبد چرب الکلی، از جمله بیماری هایی است که در اثر نوشیدن زیاد الکل به وجود می آید. کشورهایی که مصرف الکل در آن جا زیاد است، بیشتر از دیگر کشورها دارای آمار بیماری کبد چرب الکلی هستند. با این حال، این بیماری که در اثر نوشیدن الکل به وجود می آید، می تواند با قطع مصرف الکل نیز بهبود پیدا کند.
در این نوع از بیماری کبد چرب، التهاب در کبد چرب دیده نمی شود. بلکه فقط چربی در کبد انباشته می شود.
بیماری کبد چرب غیر الکلی
بیماری کبد چرب غیر الکلی، در افرادی به وجود می آید که الکل مصرف نمی کنند. این بیماری از جمله بیماری های رایج در کشورهای جهان است که متاسفانه از هر ۳ نفر بزرگسال، ۱ نفر و از هر ۱۰ نفر کودک، ۱ نفر به این بیماری مبتلا می گردد. عوامل متعددی وجود دارند که می توانند خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی را افزایش دهند. به طور مثال، چاقی و دیابت از جمله این عوامل هستند؛ اما هنوز به طور دقیق مشخص نیست که بیماری کبد چرب غیر الکلی به چه دلیلی به وجود می آید.
در کبد چرب غیر الکلی، التهاب در کبد دیده می شود و این التهاب باعث زخم شدن و پیشرفت بیماری کبد چرب می شود.
انواع گرید کبد چرب غیر الکلی
زمانی که بحث انواع گرید کبد چرب می شود، لازم است که بدانید این گریدها برای بیماری کبد چرب غیر الکلی ذکر می شوند. افرادی که دارای کبد چرب غیر الکلی هستند، می توانند با آزمایش چکاپ کامل بدن، میزان پیشرفت بیماری کبد چرب را بررسی کنند. به طور کلی، بیماری کبد چرب الکلی، در معرض پیشرفت بسیار زیادی است.
در ادامه انواع گرید کبد چرب که ناشی از پیشرفت بیماری کبد چرب غیر الکلی به وجود می آیند را ذکر می کنیم.
گرید ۱: کبد چرب ساده یا استئاتوز
در گرید کبد چرب ۱، سلول های کبد شروع به تجمع چربی می کنند. در این یکی از انواع گرید کبد چرب، هیچ التهاب یا زخمی در کبد چرب وجود ندارد. بسیاری از افرادی که به بیماری کبد چرب گرید ۱ مبتلا شده اند، هیچ علامتی را مشاهده نمی کنند. بنابراین، بسیاری از افرادی که دارای این گرید از کبد چرب می باشند، متوجه بیماری خودشان نخواهند بود.
بسیاری از افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند، با پیشرفت این بیماری مواجه نمی شوند. آن ها می توانند با یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، این بیماری را مهار کنند. طبق آمارها، مشخص است که حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به بیماری کبد چرب، به گرید ۱ این بیماری مبتلا هستند.
گرید ۲: استئاتوهپاتیت غیر الکلی
در گرید ۲ بیماری کبد چرب، تجمع چربی در سلول های کبد با التهاب همراه است. التهاب در کبد چرب زمانی رخ می دهد که کبد در حال ترمیم بافت آسیب دیده است. اگر مقدار بافت آسیب دیده در کبد چرب افزایش پیدا کند، کبد ممکن است که در نهایت برای ترمیم سریع آن تلاش کند و بافت ملتهب نیز می تواند مانند یک اسکار در کبد باقی بماند. اگر بافت اسکار در کبد شروع به رشد کردن کند، مرحله بعدی و گرید ۳ کبد چرب به وجود می آید.
گرید ۳: کبد چرب فیبروز
گرید ۳ کبد چرب زمانی اتفاق می افتد که بافت اسکار در کبد و رگ های اطراف کبد وجود داشته باشد. کبد هنوز هم می تواند باعث وجود اسکارها عملکرد خودش را انجام دهد. کبد برای از بین بردن التهاب، ممکن است که از روش های مختلفی استفاده کند. با این حال، اگر پس از گذشت زمان، بافت اسکار شروع به جایگزینی با بافت های طبیعی کبد کند، عملکرد کبد تحت تاثیر قرار می گیرد و مرحله بعدی کبد چرب، یعنی گرید ۴ به وجود خواهد آمد.
گرید ۴: سیروز کبدی
سیروز کبدی که در گرید ۴ کبد چرب غیر الکلی محسوب می شود، در نتیجه آسیب شدید به کبد به وجود خواهد آمد. بافت اسکار سخت و سفت جایگزین بافت سالم کبد می شود. عملکرد کبد نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. سیروز می تواند منجر به نارسایی کبد و سرطان این ارگان شود.
در سیروز کبدی به دلیل درست کار نکردن کبد، علائم مختلفی مانند زرد شدن پوست، زرد شدن سفیدی چشم ها، درد مبهم در سمت راست و پایین دنده ها و … پدیدار می شوند. در برخی از موارد می توان سیروز کبدی را با برداشتن اسکار در کبد، کنترل و رفع کرد.
اکثر افرادی که مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی اند، با گرید اول و دوم کبد چرب مواجه هستند. انواع گرید کبد چرب، دارای علائم خاص خودشان می باشند. ممکن است چندین سال طول بکشد تا افراد به ۲ نمونه آخر از انواع گرید کبد چرب مبتلا گردند.
تمامی انواع گرید کبد چرب، می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی مانند حمله های قلبی، سکته قلبی و … را افزایش دهند. محدود کردن غذاهای چرب و دارای قند، خوردن غذاهای سالم و متنوع، مصرف نکردن الکل و دخانیات و داشتن ورزش منظم، باعث می شود که انواع گرید کبد چرب رو به بهبودی بروند.
علائم مختلف بیماری کبد چرب
در بسیاری از موارد به خصوص اگر افراد به گرید ۱ و ۲ انواع گرید کبد چرب مبتلا شده باشند، احتمال بروز علائم در این بیماری بسیار پایین است. اما اگر بیماری کبد چرب پیشرفت کند و به سیروز کبدی برسد، احتمال اینکه یک سری علائم در بیمار به وجود بیاید، وجود دارد. از جمله علائم مختلف بیماری کبد چرب، عبارتند از:
• درد شکم یا احساس سنگینی در سمت راست و بالای شکم
• احساس حالت تهوع
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن بی دلیل
• پوست مایل به زرد و سفیدی چشم
• ورم و ادم شکم و پاها
• خستگی شدید
• آشفتگی ذهنی و روحی
• ضعف جسمی
کبد چرب چگونه تشخیص داده می شود؟
با توجه به اینکه در بیماری کبد چرب و انواع گرید کبد چرب، علائم مشخصی از آسیب کبدی در بیمار وجود ندارد، تشخیص و درمان انواع گرید کبد چرب کمی سخت شده است. بهترین روش برای تشخیص انواع گرید کبد چرب، کمک گرفتن از آزمایش چکاپ کامل خون است.
در آزمایش چکاپ کامل خون، می توان عملکرد کبد (LFT) و تولید آنزیم ها و پروتئین هایی مانند آلبومین را ارزیابی کرد. برای مثال سطوح پایین آلبومین در خون شما ممکن است نشان دهنده عملکرد نامناسب کبد باشد. در صورتی که آزمایش چکاپ کامل خون نشان دهنده آسیب به کبد باشد، می توان با کمک گرفتن از سونوگرافی و یا آزمایش های توصیه شده توسط پزشک، کبد چرب را تشخیص داد.
درمان کبد چرب
افزایش تحرک و کاهش مصرف غذاهای چرب می تواند در درمان این بیماری بسیار موثر واقع شود. از این رو ورزش برای کبد چرب بهترین درمان محسوب می شود. با انجام یک سری از حرکات ورزشی به صورت روزانه می توانید از ابتلا به این بیماری بپرهیزید و در صورت برخورداری از کبد چرب آن را درمان کنید.
ما در مقاله دیگری درباره این ورزش ها، مفصل صحبت کردیم. اگر مایل هستید که با این ورزش ها آشنا شوید، مقاله “میزان تاثیر ورزش برای کبد چرب” را مطالعه کنید.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم در مورد بیماری کبد چرب و انواع گرید کبد چرب صحبت کنیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله، توانسته باشید اطلاعات خوبی در مورد این بیماری کسب کنید و حتی در صورت داشتن علائم این بیماری، شروع به درمان آن کنید.