اصول تشویق کودکان

مقدمه
آیا شما نیز جزو آن دسته از والدینی هستید که تمایل دارید اصول تشویق کودکان خود را به شیوه‌ ای صحیح بیاموزید؟ در صورتی که تمایل دارید با انواع روش های مناسب برای تشویق کودکان خود آشنا شوید تا پایان این مقاله ما را همراهی نمایید. توصیه می شود به شما والدین گرامی در این مسیر جهت کسب نتیجه مطلوب از مشاورین آگاه کمک گرفته تا شیوه و اصول صحیح تربیت فرزندان را بیاموزید.
در اصول تشویق کودکان جهت تقویت یک رفتار مناسب در کودک به کارگیری سیستم پاداش دهی به عنوان روش تربیتی مناسبی به کار گرفته می شود. در واقع می توان گفت که پاداش دهی یک روش مناسب جهت تشویق به رفتار مثبت می باشد. کودکان زیادی هستند که با وجود اینکه نیازهایشان کاملا برآورده می شود، اما رفتاری مناسب ندارند. والدین این دسته از کودکان در مقابل رفتارهای نادرست آنها حس ناتوانی دارند. رفتارهای نادرستی از قبیل بد دهنی، گریه، پرخاشگری و بهانه گیری در کودکان می تواند علل متفاوتی داشته باشد.

پاداش و روش های تشویق کودکان

پاداش و تشویق از عوامل و محرک هایی (اصول تشویق کودکان) است که جهت تقویت رفتار مناسب در افراد به کار می رود و سبب ترغیب فرد به تکرار آن رفتار می گردد. یکی از راهکارهایی که جهت تربیت کودک به کار برده می شود، آموزش و اصلاح رفتارهای کودک به وسیله سیستم پاداش دهی می باشد. این امر توسط مشاورین و متخصصین کودکان نیز مورد تایید قرار گرفته است. شیوه های مختلفی می توان جهت تشویق کودک به تکرار نمودن رفتار مناسب یا تغییر رفتار نادرست وجود دارد. لازم است والدین آگاه باشند که پاداش دهی به کودک جهت تشویق برای تقویت رفتارهای مطلوب در آنها سبب افزایش اعتماد به نفسشان خواهد شد. این روش، روشی بسیار تاثیر گذار در کودک است. بیشتر والدین پاداش را با خرید یک وسیله مساوی می دانند. اما تشویق کودکان تنها از این طریق امکان دارد که اثر معکوس بگذارد و تبدیل به باجدهی شود.
اگر اصول تشویق کودکان و پاداش دهی به شیوه ای نادرست انجام پذیرد، می تواند معادل تنبیه بدنی اثرات و پیامدهای منفی را به دنبال داشته باشد.

انواع اصول تشویق کودکان

• پاداش و تشویق احساسی

کودکان نیز همانند دیگر انسان ها به محبت و توجه نیاز دارند. توجه نمودن به کارهای مثبت کودک و دیده شدن کودکان از نیازهای آنها می باشد. والدین می توانند از طریق روش هایی مانند بغل کردن کودکان، لبخند زدن، تماس چشمی، نوازش نمودن و بوسیدن محبت را به فرزندان خود تزریق نمایند.

زمانی که کودک خود را تشویق می نمایید، دقت کنید که کودکتان را برای کارهای درست و پیشرفت های مثبت تشویق نمایید.

• پاداش و تشویق کلامی

پاداش کلامی از موثرترین و مهمترین اصول و تشویق برای کودکان می باشد.

کودک یا به صورت کلی همه انسان ها در هر گروه سنی به شنیدن تایید و تعریف دیگران نیاز دارند. پاداش کلامی در مقابل دیگران برای کودک شما سبب افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس او خواهد شد. در واقع پاداش کلامی در جمع حس ارزشمند بودن و مفید بودن را در کودک ارتقا می‌دهد.

سعی کنید در این نوع پاداش رفتاری که سبب پاداش کلامی خواهد شد را برای فرزند خود توضیح دهید و رفتار را به طور دقیق توصیف نمایید. صحبت نمودن با کودکان اصول و قواعد مختص به خود را دارد و باید متناسب با سن فرزندتان بوده که برای کودک قابل درک باشد. لازم است کوچکترین تلاش و پیشرفت کودک را مورد توجه قرار داد و به کودک پاداش داده تا این رفتار تبدیل به یک عادت در او گردد.

شما به مرور زمان می توانید پاداش این رفتار را کم و در نهایت آن را قطع کنید. زیرا این رفتار در کودک نهادینه گردیده و دیگر به تقویت آن نیازی نمی باشد. دقت کنید در اصول تشویق کودکان ذکر شده، نیاز است هر از گاهی این رفتار را در کودک تشویق نمایید.

• پاداش و تشویق مادی به کودکان

این نوع پاداش دهی شامل لوازمی است که کودک علاقه زیادی به آن دارد و داشتن این لوازم همیشه برای او لذت بخش می باشد. لوازم تحریر، اسباب بازی، لباس، خوراکی و پول از دسته این پاداش ها می باشد. سعی کنید در این شیوه پاداش دهی وسایل و چیزهایی که مورد نیاز کودک می باشد را به عنوان یک پاداش جای دهید. لازم است کودک جهت رسیدن به این پاداشت تلاش نماید.

• پاداش و تشویق تفریحی یا فعالیتی

فعالیت ها و تفریحاتی که کودک به آن علاقه دارد می تواند یک پاداش برای او باشد. این روش تفریحاتی که به کودک شما لذت می دهد را مد نظر دارد نه تفریحاتی که والدین از آن لذت می برند.
در نظر داشته باشید افراط و تفریط در اصول تشویق کودکان اثرات مخربی بر تربیت آنها خواهد داشت. رعایت اعتدال در پاداش دهی و تشویق کودکان ضرورت دارد و نیاز به قانون و قاعده مشخصی می باشد.

اصول تشویق کودکان با نظام تنبیه و پاداش ژتونی

تشویق نمودن های بیجا، جزو اشتباهات تربیتی والدین به حساب می آید. اثرات مخرب آن در سالهای بعد نمایان خواهد شد. جهت جلوگیری از این اشتباهات لازم است روش های صحیح تربیتی را برای کودکتان به کار ببرید.

یکی از این شیوه های تربیتی صحیح سیستم پاداش دهی ژتونی می باشد. در این سیستم هدف آموزش دادن کودک به صبور بودن، قانون مداری، هدفمندی و متعهد بودن است. در روش پاداش ژتونی بر روی یک تخته جدولی تشکیل دهید و به کارهای مثبت کودک یک ستاره اختصاص دهید.
رفتارهای صحیح و تکالیفی که لازم است کودک انجام دهد، شامل کارهای خوب او می باشد. هر رفتار مناسب در کودک یک ستاره پاداش به او بدهید. سپس جهت استفاده از این ستاره ها یا ستون ها قواعدی مشخص نمایید. برای مثال دریافت سه ستاره پاداش آن یک پارک رفتن باشد. دریافت پنج ستاره بازی با کامپیوتر و ده ستاره خرید یک اسباب بازی خواهد شد. لازم به ذکر است که کودک با رفتاری ناشایست ستاره را از دست خواهد داد. به این ترتیب در فرایند تربیت کودک قانونمندی مدیریت منابع تعهد به وظایف و رفتار سالم آموزش داده می شود. در طی این مسیر بخشش و استثنایی برای فرزند خود قائل نشوید و قاطعانه رفتار نمایید. در هر بار از دست دادن یا کسب ستاره دلیل آن را برای کودکان توضیح دهید. کودک نباید احساس کند که مورد ظلم قرار گرفته و حقش پایمال گردیده است.

سه اصل مهم برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر سیستم پاداش دهی ( اصول تشویق کودکان)

• تفاهم میان والدین در تربیت کودک

جهت رسیدن به نتیجه مطلوب در تربیت فرزندان لازم است والدین به یک وجه اشتراک در روش فرزند پروری برسند. نداشتن تفاهم میان والدین در یک موضوع و نشان دادن آن در مقابل کودک به تربیت صدمه خواهد زد. این عدم تفاهم به فرزند شما پیام متضاد رفتار خوب و بد را انتقال می‌دهد و نتیجتاً کودک سردرگم خواهد شد. لازم است والدین با هم یک سو باشند و رفتار و کلامشان مکمل همدیگر باشند، تا کودک با تعارض مواجه نگردد.

• متعهد بودن به سیستم پاداش دهی

جهت نهادینه کردن یک رفتار مثبت در فرزندان لازم است والدین همیشه به سیستم پاداش دهی متعهد باشند. این بدان معناست که والدین نباید تحت هیچ شرایطی سیستم و رفتاری را که به فرزند خود آموزش داده اند را نقض نمایند. در این روش استثنا گذشتی نباید قائل گردند.

• بیان چرایی به کودک

لازم است به کودک توضیح داده شود که چگونه ستاره های پاداش دهی را دریافت می کند. بدون هماهنگی و اجازه فرزند خود کاری انجام ندهید. ولی تصمیم نهایی توسط والدین مشخص شود.
با این شیوه تاثیرات اصول تشویق کودکان دو چندان می گردد.

مقاله مرتبط: راه های کاهش استرس و اضطراب

جمع بندی

کودکان ما بزرگترین سرمایه های ما می باشند که وظیفه تربیت صحیح آنها بر عهده والدین عزیز است.
توصیه می ‌شود جهت تربیت اصولی و صحیح کودکان خود از مشاورین آگاه کمک بگیرید تا اصول تشویق کودکان را بیاموزید. داشتن آگاهی لازم برای تربیت فرزندان والدین را در این مسیر موفق تر می نماید. قطعاً تربیت اصولی کودکان سبب می‌شود که جامعه ای سالم تر و امن تر داشته باشیم. سیستم پاداش دهی در تربیت اصولی کودکان به شرط رعایت اصول و قواعد خواص آن کودکان شما را بسیار موفق تر و سالم تر بار خواهد آورد.